W prowadzeniu samochodu najczęściej gubi nas rutyna. To ona odpowiada za szereg błędnych zachowań za kierownicą. By ją przełamać, warto zasiąść za sterami samochodu z inną niż na co dzień używana skrzynią biegów.
Automat – jak to działa?
W założeniu skrzynie automatyczne miały kierowców odciążyć. Miały pozwolić na bezpieczniejszą i bardziej płyną jazdę. Nie zmienia to faktu, że każdy kto przez całe życie jeździł w samochodzie ze skrzynią manualną, początkowo będzie miał problem by się przyzwyczaić chociażby do faktu, że ma do dyspozycji zaledwie dwa pedały. Ale to przecież dopiero początek…
P, R, N, D – o co w tym chodzi?
O ile w skrzyni manualnej to kierowca jest odpowiedzialny za to, w którym momencie dochodzi do zmiany biegu, w automacie wcale nie musi o tym pamiętać. W zamian musi zapamiętać co oznaczają wyryte na drążku litery.
P – to parking, czyli pozycja, którą wybiera się podczas parkowania pojazdu
R – reverse to bieg wsteczny, wrzucany – jak w manualu – dopiero wówczas, kiedy samochód jest zaparkowany
N – neutral, położenie neutralne, najrzadziej używane
D – drive, czyli jazda do przodu
Parkowanie, postój i cofanie
Po całkowitym zatrzymaniu samochodu należy na przekładni wybrać „P”. To pozycja, w której skrzynia nie przekazuje napędu na koła. W części pojazdów tylko w tej pozycji da się wyjąć kluczyk ze stacyjki. Jeśli stajemy na nierównej powierzchni, warto dodatkowo zaciągnąć hamulec ręczny przed opuszczeniem samochodu, to zmniejszy siły działające na skrzynię biegów.
Cofanie samochodem z automatyczną skrzynią biegów niewiele różni się od cofania samochodem ze skrzynią manualną. W automacie po zatrzymaniu wybieramy pozycję „R” i po chwili możemy zwalniać pedał hamulca. Tak jak w manualu, także i tu należy pamiętać o CAŁKOWITYM zatrzymaniu samochodu!
Najczęstsze błędy w użytkowaniu automatycznej skrzyni biegów
Najwięcej błędów podczas jazdy automatem popełniają chyba doświadczeni kierowcy przesiadający się do samochodu ze skrzynią automatyczną z manuala. Uczucie niepokoju, lęk, że o czymś się zapomniało to całkowicie normalne „objawy” podczas pierwszych chwil za sterami automatu.
Kierowcy przesiadający się z samochodu ze skrzynią manualną często nadużywają jazdy „na luzie”, np. podczas dojeżdżania do skrzyżowania czy jazdy z wzniesienia. Wrzucenie trybu neutralnego podczas jazdy automatem z górki, odcina dopływ oleju, musi więc prowadzić do szybszego zużycia przekładni.
Tak samo jak w przypadku skrzyni manualnej i w automacie niedobrze jest zmieniać biegu przed zatrzymaniem samochodu. I w przypadku przejścia trakcie jazdy ze wstecznego na jedynkę, i podczas zmiany trybu D na P zagrożone jest prawidłowe działanie skrzyni biegów. Niestety to dość często powielany błąd. Kierowca zatrzymuje się przed przejściem dla pieszych i zamiast wbić położenie D i trzymać nogę na hamulcu, ustawia lewarek w położeniu P, które przecież dedykowane jest wyłącznie parkowaniu.
Z innej kategorii błędów przy użytkowaniu automatu mamy brak odpowiedniej uwagi nad stanem przekładni. W przypadku automatu szczególnie liczy się wymiana oleju, której dokonywać należy zgodnie z zaleceniami producenta. To wydłuży żywotność skrzyni biegów.
Czy automat to konieczność?
Jak wynika z danych opublikowanych przez Otomoto liczba wyszukiwań nowych samochód z automatyczną skrzynią biegów z roku na rok rośnie. W 2019 roku wyszukiwań samochodów ze skrzyniami manualnymi w tym serwisie było 37,9%, podczas gdy 33,7% stanowiły wyszukiwania skrzyń w automacie. Już w dwa lata później stosunek wyszukiwań manuali (28,9%) do automatów (70,3%) radykalnie się zmienił. W przypadku samochodów nowych wynika to przede wszystkim z faktu, że część producentów już zapowiedziała całkowite wycofanie skrzyń manualnych z nowych modeli swoich samochodów. Popularność automatycznych skrzyń podniosły też przepisy wprowadzające prawo jazdy z kodem 78, czyli takie, które uprawnia do prowadzenia wyłącznie pojazdów wyposażonych w automatyczną skrzynię biegów.
Nadal jednak pozostają typy samochodów (i to nie tylko oldtimery), które nie będą wyposażane w skrzynie automatyczne. Co więcej nadal jest spora rzesza kierowców, która nie wyobraża sobie całkowitej rezygnacji z prowadzenia samochodu ze skrzynią manualną. Dlatego warto umiejętności na manualu pielęgnować, w końcu jazda automatem dla każdego doświadczonego kierowcy powinna być prostsza.