Rodzaje skrzyni biegów – zalety i wady

Ostatnio przyglądaliśmy się mocnym i słabym stronom najpopularniejszych rodzajów skrzyni – manualnym i automatycznym (przeczytaj tutaj). Dziś sprawdzimy czy rośnie im konkurencja 🙂

Przekładnia zautomatyzowana – półautomatyczna skrzynia biegów

Jeszcze niedawno była to najlepsza skrzynia na rynku. Nazywana też sekwencyjną ze względu na możliwość zmiany przełożenia na kilka różnych sposobów. Jest niejako połączeniem manualna z automatem – wymaga ingerencji kierowcy, jednak nie posiada pedału sprzęgła (za jego rozłączenie odpowiada pompa lub siłownik przy pomocy mikroprocesora).

Skrzynie zautomatyzowane pozwalają na niezwykle dynamiczną zmianę przełożeń. Przez lata wykorzystywane były głównie w motosporcie (w tym F1), jednak w ostatnich latach stają się też coraz popularniejsze wśród użytkowników sportowych osobówek.

Jak to działa?
Kierowca może zmieniać biegi poruszając drążkiem w przód lub tył lub przy pomocy łopatek zamontowanych przy kierownicy. Skrzynia ta umożliwia zmianę wyłącznie o jeden bieg.

Plusy:

• dynamiczna zmiana przełożeń
• uniwersalność (nadaje się zarówno do aut sportowych, jak i Corsy czy Twingo)

Minusy:

• drogie naprawy
• wysokie zużycie paliwa
• złożona budowa
• zakaz holowania
• niższa sprawność

Bezstopniowa skrzynia biegów

Koniec z szarpaniem podczas zmiany biegów. Bezstopniowe przekładnie, jak mało który rodzaj przekładni pozwalają na płynną jazdę przy ekonomicznych obrotach silnika. Należą do rodziny skrzyń automatycznych.

Jak to działa?
Bezstopniowce zbudowane są dwóch kół stożkowych, które oplata łańcuch. Zmiana biegów następuje w tym przypadku podczas dosuwania/odsuwania się od siebie stożków zmieniając jednocześnie odstępy między łańcuch między stożkami. Do pozostałych elementów należą zawory regulacyjne oraz pompa.

Zalety:

• zdecydowanie oszczędniejsza niż standardowa skrzynia automatyczna
• płynna zmiana biegów bez przerw w przekazywaniu mocy
• pozwala na dynamiczną jazdę
• cicha
• prosta budowa

Wady:

• drogie naprawy
• wymaga układu chłodzenia
• mniejsza radość z jazdy (bardzo “oryginalny” sposób pracy)

Skrzynia biegów dwusprzęgłowa DSG

To chyba jedyny konkurent skrzyni sekwencyjnej w kontekście szybkości zmiany przełożeń. DSG posiada zarówno plusy skrzyń manualnych (masa i opory mechaniczne), jak i automatycznych (bezobsługowość). Co ciekawe w przypadku tej skrzyni w automatycznym trybie pracy, zmiana biegów może być jeszcze szybsza niż przy ręcznej obsłudze.

Początkowo stosowana była wyłącznie w autach rajdowych, jednak od początku XXI wieku pojawia się w samochodach osobowych. Prekursorem w montażu DSG w autach produkowanych na szeroką skalę jest Volkswagen.

Jak to działa?
Skrzynie dwusprzęgłowe zbudowane są z dwóch przekładni – obsługującej biegi parzyste oraz odpowiadającej za biegi nieparzyste i bieg wsteczny. Do jej pozostałych elementów zaliczają się po dwa: wałki główne i wałki sprzęgłowe. Proces samej zmiany biegów trwa ok. czterech setnych sekundy.

Z tego powodu można określać ją jako podwójną skrzynię, obsługującą równolegle różne zadania, która jednak została zamknięta we wspólnej obudowie. Dzięki temu moc przenoszona jest w sposób ciągły a przełączanie biegów przebiega niemal w mgnieniu oka. Oznacza to że wyższy bieg jest zawsze gotowy do natychmiastowego ustawienia (będąc na biegu 4, 5 jest już wybrany ale jeszcze nie wrzucony – zostanie on aktywowany dopiero po osiągnięciu idealnych do zmiany biegów obrotów).

A jakie są plusy i minusy DSG? Tak naprawdę zarówno o nich, jak i kwestii kosztów eksploatacji czy żywotności można by w zasadzie napisać osobny artykuł, więc… postanowiliśmy to zrobić >> wszystko, co musisz wiedzieć o DSG przeczytasz tutaj 🙂

Co zatem wybrać? To zależy już tylko od Ciebie. Jeśli bardziej interesują Cię jednak tradycyjne skrzynie – manualna i automat – ich porównanie  znajdziesz w 1 części naszego wpisu o wstydliwych sekretach najpopularniejszych z przekładni.